Schietincidenten kunnen tegenwoordig ook minder voor de hand liggende consequenties hebben. Is er al eerder een schadevergoeding in een dergelijk geval geëist?
De smart van het moeten schieten
Rotterdam.
Door onze redacteur Merel Thie
Groningse agent vraagt schadevergoeding van man die hij heeft neergeschoten
Edwin stond met pijl en boog voor zijn huis toen de agenten aankwamen in het Groningse dorpje Finsterwolde. Bewoners hadden op 19 maart de politie gebeld omdat hun buurman hen zou hebben bedreigd op straat. Toen het niet lukte de 38-jarige man te kalmeren, schakelde een van de agenten hem uit met een schot in zijn been. Edwin bleek een mespunt aan een van de pijlen te hebben vastgemaakt.
Tijdens de behandeling van de strafzaak tegen Edwin voor de Groningse rechtbank eind juni werd een opmerkelijke schadeclaim ingediend. De drie agenten die Edwin hadden aangehouden, eisten 2.600 euro van hem omdat ze zich ernstig bedreigd hadden gevoeld. Edwin had zijn pijl en boog op ze gericht. Het korps in Groningen onderbouwde de claim van de agent die had geschoten als volgt. „Het slachtoffer baalt ervan dat hij door de verdachte in de positie is gebracht dat hij heeft moeten schieten en dat hij moest kiezen tussen zichzelf en verdachte.”
„Een gotspe”, vindt de advocaat van Edwin, Piet Huisman. „Het gebruik van een dienstwapen hoort bij het vak.” Los daarvan noemt Huisman claims voor immateriële schade een „groot risico”, omdat „er een persoonlijk belang voor de agent kan ontstaan”. Huisman denkt dat zo’n „troostpremie” een corrumperend effect kan hebben.
Dat suggereerde eerder ook al de Nationale Ombudsman in een column in het Nederlands Juristenblad over schadevergoedingen voor agenten. Hij schreef: „Als een agent wordt beledigd, kan dat voor hem ‘kassa’ betekenen.” Zeker omdat een aantal korpsen de schadevergoedingen voorschiet aan de agenten. Het korps in Groningen wil niet inhoudelijk ingaan op de zaak omdat die onder de rechter is, maar een woordvoerder zegt wel: „Je wapen moeten gebruiken is één van de vreselijkste dingen die je als agent moet doen.”
Korpsen worden sinds enkele jaren geacht hun agenten te steunen als zij schade claimen die zij tijdens hun werk hebben opgelopen, vertelt Frans Heeres, korpschef in Midden- en West-Brabant. Hij spreekt namens alle hoofdcommissarissen over dit onderwerp. „Het geweld tegen agenten neemt al jaren toe. De politie vindt dat ook hier het principe moet gelden: de vervuiler betaalt.” Als een agent moet schieten, zoals dat in Groningen het geval was „kan een schadeclaim van maximaal 1.500 euro op zijn plaats zijn”, zegt Heeres. Hij vindt ook dat het bij het werk van een agent hoort om te kunnen schieten. „Maar dat betekent niet dat we het gewoon moeten gaan vinden. ”
Schade, materieel en immaterieel, moet worden aangetoond, bijvoorbeeld door ziekteverzuim of een behandeling die de agent volgt na zo’n geweldsincident. Heeres: „Als een agent na een incident bang wordt en liever wijkagent wordt, verliest hij zijn inconveniëntietoeslag.”
De advocaat van de Groningse Edwin heeft het gevoel dat het aantal schadeclaims van agenten toeneemt én dat rechters ze vaker toewijzen. „Het grijpt om zich heen, dat hoor ik ook van collega’s.” Hij vindt dat niet altijd voldoende is aangetoond dat de schade bestaat. „Uit een arrest van de Hoge Raad uit 2007 blijkt dat geestelijk letsel alleen is vast te stellen als sprake is van een ‘in de psychiatrie erkend ziektebeeld’. Maar recentelijk heeft een cliënt van mij 100 euro schadevergoeding moeten betalen omdat hij een agent had bespuwd.”
Frans Heeres merkt dat de politie „steeds vaker een steuntje in de rug krijgt” van de rechter. „En daaraan helpt de houding van het OM natuurlijk mee.” Sinds 2006 eist het OM hogere straffen als hulpverleners met een publieke taak zijn gehinderd, en daar horen agenten bij. Het OM besloot hiertoe na maatschappelijke woede over bedreigde ambulancemedewerkers.
Er is geen landelijk overzicht van door agenten geëiste schade. In het korps van Frans Heeres varieert het van zeven- tot tienduizend euro per jaar. Midden- en West Brabant schiet de schade voor aan de agent. Gemiddeld lukt het bij 75 procent van het totaal om het geld te verhalen op de verzekeraar of dader. De rest van het geld gaat af van het korpsbudget.
Op 9 september is er weer een zitting in de Groningse zaak.
Bron: NRC-Handelsblad 6-8-2011
Doorzoek het forum
Zoeken met Startpagina
Startpagina Thema's
